T.C. GALATASARAY ÜNİVERSİTESİ
2018-2022 DÖNEMİ
ÖNCELİKLİ ARAŞTIRMA ALANLARI
(1) Sosyal Yenilikçilik ve Girişimcilik (Social Innovation and Entrepreneurship)
Sosyal yenilikçilik mevcut sosyal, kültürel, ekonomik ve çevresel sorunlara yenilikçi çözümler bulmayı ve bu çözümleri sürdürülebilir bir yaşam ortamı sağlamak için uygulamaya geçirmeyi içerir. Sosyal girişimciler ise karşılaşılan bu türdeki problemlerin çözümüne geliştirdikleri sosyal yenilikçilik projeleri ile katkıda bulunanlardır. Sosyal girişimciler tarafından gerçekleştirilen her proje sadece ilgili problemin çözümüne katkıda bulunmakla kalmaz, aynı zamanda problemin nedeni olan tutum, algılama, davranış ve yöntemlerin de değişmesini sağlar.
Sosyal yenilikçilik projeleri çoğu zaman sosyal girişimciler, ortak bir amacı paylaşan topluluklar ve çok sayıda kurum tarafından birlikte gerçekleştirilir. Bu kurumlar sadece kamu kuruluşları veya sivil toplum kuruluşları değil kar amacı güden şirketler de olabilir. Sosyal girişimcilikte farklılık yaratan temel unsur yenilikçiliğin amacının kâr değil sosyal yenilenme olmasıdır. Bir sosyal yenilikçilik projesinin değeri kim tarafından gerçekleştirildiği ile değil, amacı ve hedef kitlesi ile ölçülür.
Bu konu başlığı altında toplumun olabildiğince geniş kitlelerini ilgilendiren sosyal, kültürel, ekonomik ve çevresel sorunların çözümü için, üniversite içinden/dışından ve birden fazla disiplinden araştırmacıların, üniversitemiz öğrencilerinin, toplulukların, kurum ve kuruluşların desteği ile projeler üretilmesi ve somut proje çıktıları elde edilmesi beklenmektedir.
(2) Bilgi/Enformasyon Toplumu ve Dijital Dönüşüm (Knowledge/Information Society and Digital Transformation)
Bilgi/enformasyon toplumu, bilgi ve enformasyonun yaratılmasının, yayılımının ve kullanımının, insan gelişiminin ve üretimin en önemli etmeni olduğu toplum türüdür. Bu tür toplumlarda bilgi varlıkları (entelektüel sermaye) servet üretiminin temel unsurudur ve bu varlıkların çoğulculuğu, kapsayıcılığı, dayanışmayı ve katılımcılığı öne çıkaran güçlendirici bir sosyal vizyon bulunur.
Veri toplama, depolama, işleme ve iletme maliyetleri azalmaya devam etmekte olduğundan, sosyal ve ekonomik etkinlikler artan şekilde internet ortamına kaymaktadır. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki ve dijital ekonomideki diğer yenilikler sunulan ürün ve hizmetleri çeşitlendirmekte ve sağlık, tarım, kamu yönetimi, vergilendirme, pazarlama, raporlama, ulaşım, eğitim, medya ve çevre başta olmak üzere çok sayıda alandaki politikaların, süreçlerin ve örgütlenmelerin değişimine neden olmaktadır. Ancak dijital dönüşüm aynı zamanda tahripkâr da olabilir, çünkü bireylerin birbirleri ile ve toplumla etkileşimini, ekonominin yapısını ve iş modellerini değiştirir. Bu nedenle başta mahremiyet, güvenlik, tüketim, rekabet, yenilikçilik, üretim, yönetim ve istihdam olmak üzere birçok alanda yeni politikalar üretilmesini gerektirmektedir. Tüm unsurlar bir bütün olarak ele alınmaz ise ekonomik anlamda verimsizlikler artar ve büyüme yavaşlar, ön alıcı değil tepki veren politikalar üretilir, eşitsizlikler derinleşir ve sosyal yapıda bozulma artar.
Bu konu başlığı altında, insanlığın kaçınılmaz biçimde bilgi/enformasyon toplumuna evrimleşmesinin getirdiği sorunların ve özellikle dijital dönüşümün bu sürece etkilerinin incelenmesi ve çözüm önerilerinin getirilmesinde üniversite içinden/dışından ve birden fazla disiplinden araştırmacıların ve ayrıca bu araştırma alanında etkin kurum ve kuruluşların desteği ile projeler üretilmesi beklenmektedir.
(3) Karar Verme, Belirsizlik ve Yönetim (Decision Making, Uncertainty and Management)
Karar verme için belirsizlik, mevcut bilgi seviyesi ile olayların ve durumların doğasının, kapsamının veya sonuçlarının tahmin edilememesini veya olasılıklarla ilişkilendirilememesini içerir. Çok fazla belirsizlik istenmeyen bir durum olmasına rağmen, yönetilebilir belirsizlik yaratıcı kararlar alınmasında fırsatlar doğurmaktadır. Her kademedeki yönetici sahip olduğu değerler temelinde ve algılar doğrultusunda, paydaşlardan ve çevre unsurlarından kaynaklanan belirsizlikler altında, seçenekler belirlemek, kararlarının etkilerini öngörmek ve makul süreler içerisinde seçimler yapmak zorundadır.
Bu konu başlığı kapsamında, artan belirsizlikler altında yöneticilerin bireysel veya grup halinde daha isabetli karar vermelerine yardımcı olmak üzere, belirsizliğin kuramsal temellerinin araştırılması, beşeri karar verme süreçlerinin doğasının ve mimarisinin incelenmesi, yönetim politikalarının geliştirilmesine katkı sunulması, yenilikçi ve etkin karar verme yöntemleri ile modellerinin geliştirilmesi ve çalışmaların saha araştırmaları ile desteklenmesi beklenmektedir. Üniversite içinden/dışından ve birden fazla disiplinden araştırmacıların katılımı ile araştırma grubu kurulması ve projeye uygulayıcı kurum, kuruluş, örgüt veya topluluklar tarafından katılım sağlanması tercih nedeni olacaktır.
(4) Toplum için Akıllı Sistemler ve Hizmetler (Smart Systems and Services for the Wellbeing of the Society)
Günümüzde dünyadaki büyük küçük her yerleşim önemli bir dönüşüm döneminden geçmektedir. Yerleşimin sakinleri ve etraflarındaki yapılar ve doğal ortam artan şekilde çığır açıcı teknolojilerle birbirlerine bağlanmaktadır. Bu teknolojiler arasında bulut teknolojisi, mobil teknolojiler, sosyal medya ve dijital platformlar, büyük veri analizi ve derin öğrenme, verilerin şifrelenmesi, blok zinciri ve sanal para, nesnelerin interneti, robotlar ve dronlar, 3 boyutlu baskı teknolojileri, bilişsel bilişim, ortak yaratım ve kitle kaynak kullanımı sayılabilir. Yönetimi tarafından insana ve sosyal sermayeye, geleneksel altyapıya ve teknolojiye yapılan yatırımlar sayesinde sürdürülebilir ekonomik gelişim, artan yaşam kalitesi, doğal kaynakların etkin kullanımı ve katılımcı yönetim sağlanabiliyorsa, günümüzde o yerleşime “akıllı” denilmektedir. Diğer bir deyişle ulaşım, güvenlik, enerji, su, atıklar, bina yönetimi, sağlık, eğitim, finans, perakende, lojistik, üretim gibi alanlarda yaratılan akıllı sistemlerin ve hizmetlerin kullanımı sayesinde yerleşimler de akıllı hale gelmektedir.
Bu konu başlığı altında, günümüz ve geleceğin akıllı yerleşimlerinin ihtiyaç duyduğu bütünleşik ve akıllı sistemlerin ve hizmetlerin ve gerektiğinde bunlara ilişkin karar destek sistemlerinin ve davranışsal/bilişsel süreçlerin modellerinin geliştirilmesi beklenmektedir. Çok disiplinli ve çok yönlü araştırmalar ile araştırma kapasitesi kurulumu desteklenecek, başta belediyelerle olmak üzere akademik kurumlar ve endüstriyel kuruluşlarla işbirliği yapılması destekleme kararlarında tercih nedeni olacaktır.
(5) Değişen Toplumsal Yapılar ve Yönetişim (Changing Social Structures and Governance)
Toplumsal yapı, bireylerin hem davranışlarından doğan hem de davranışlarının belirleyicisi olan toplumdaki biçimlendirilmiş düzenlemelerdir. Büyük ölçekte bakıldığında sosyoekonomik sınıflar, toplumsal kurumlar ve diğer büyük toplumsal gruplar arasındaki biçimlendirilmiş ilişkilerdir. Bir alt ölçekte bireyler ve örgütler arasındaki toplumsal ağ bağlarından, en küçük ölçekte ise bireylerin toplumsal sistem içindeki davranışlarını şekillendiren normlardan oluşur.
Yönetişim hesap verebilirliği, şeffaflığı, duyarlılığı, hukukun üstünlüğünü, istikrarı, eşitliği, kapsayıcılığı, güç ve yetki devrini ve katılımcılığı sağlamak üzere tasarlanmış yapılara ve süreçlere göndermede bulunacak şekilde tanımlanır. Bu bağlamda yönetişim, kamu yönetimi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarını içine alan karmaşık bir sistemi ve bunların kendi aralarındaki ilişkiler ağını ve karşılıklı etkileşimlerini ifade etmekte kullanılmaktadır.
Bu konu başlığı altında, günümüz toplumsal yapılarının değişiminin getirdiği sorunların incelenmesi ve bunlara iyi yönetişim ilkeleri ışığında çözümler getirilmesi, bu kapsamda üniversite içinden/dışından ve birden fazla disiplinden araştırmacıların ve ayrıca bu araştırma alanında etkin kurum, kuruluş, örgüt ve grupların desteği ile projeler üretilmesi beklenmektedir. Özellikle belli alt başlıklarda uzmanlaşacak çok disiplinli araştırma grupları oluşturulması ve saha araştırmaları yapılması desteklenecektir.
(6) Sürdürülebilir Kalkınma (Sustainable Development)
Sürdürülebilir kalkınma, doğal ortamın ekonominin ve toplumun bağımlı olduğu ekosistem hizmetlerini ve kaynakları sağlama yeteneğini sürdürebilmesine imkân tanıyan ve aynı zamanda insanlığın kalkınma hedeflerinin karşılamasını sağlayan düzenleyici bir ilkedir. Arzulanan sonuç, doğal ortamın dengesini ve bütünlüğünü bozmadan, yaşam koşullarının ve kaynak kullanımının insanlığın ihtiyaçlarını karşılamaya devam edebileceği bir toplumsal seviyeye erişmektir. 2015 yılı itibarıyla Birleşmiş Milletler Genel Kurulu sürdürülebilir kalkınma için “2030 Gündemini” kabul etmiştir ve bu gündem kapsamında, tüm ülkelerin 2016-2030 yılları arasında sağlaması beklenen 17 sürdürülebilir kalkınma amacı belirlemiştir.
Bu konu başlığı altında, ülkemizin sürdürülebilir kalkınma amaçlarına erişmesinde katkıda bulunmak üzere üniversite içinden/dışından ve birden fazla disiplinden araştırmacıların, ilgili kurum, kuruluş, örgüt ve toplulukların desteği ile araştırma projeleri üretilmesi ve çıktı olarak somut çözüm önerileri getirilmesi beklenmektedir. Bu kapsamda belli alt başlıklarda uzmanlaşacak araştırma gruplarının oluşturulması, araştırma kapasitesi kurulumu ve saha araştırmaları desteklenecektir.